Frenkie P., de leider van de Bende van Venlo, verschijnt dinsdagmorgen voor het eerst sinds 26 april 1996 weer in het openbaar.
In de rechtbank in Den Haag begint om half elf het kort geding dat de advocaten Sjanneke de Crom en Cliff Raafs namens P. hebben aangespannen tegen de Staat. Frenkie P. is er bij, heeft de rechtbank bevestigd.
De inzet is samengevat: een reëel uitzicht op herbeoordeling van de levenslange detentie die hem is opgelegd voor het plegen van zeven moorden, waarvan hij er maar één heeft bekend.
Dat perspectief is miniem nu een adviescollege vindt dat Frenkie P. – hij is 47 jaar – nog niet klaar is om zich voor te bereiden op een terugkeer in de maatschappij, laat staat dat er sprake zou kunnen zijn van vrijlating. De minister van Rechtsbescherming heeft in 2019 aldus beslist.
Veel belangstelling
Net als ruim 24 jaar geleden is dinsdag van de zijde van pers veel belangstelling voor het proces met Frenkie P. als hoofdrolspeler. De zittingszaal in Den Haag is te klein om alle verslaggevers, tekenaars, geluids- en cameraploegen een plek te geven. Een deel van de media zal de zaak elders in het gebouw via een videoverbinding moeten volgen.
Destijds wilde Frenkie P. toen president W. Smulders van het gerechtshof in Den Bosch onder grote mediabelangstelling het arrest voorlas, het einde van de zitting niet afwachten. De voorzitter was pas halverwege zijn verhaal toen hij hoofdschuddend de zaal uitliep. ‘Ik hoor het: bewezen dit, bewezen dat. Ik ga naar m’n cel terug’. Het hof hoopte destijds dat Frenkie daar nooit meer uit zou komen. „Uit het oogpunt van vergelding en bescherming van de samenleving is een definitieve verwijdering van verdachte uit de samenleving absoluut noodzakelijk”, las president Smulders voor.
‘Coronazonde’
Een kwart eeuw geleden konden levenslanggestraften nog enige hoop koesteren op vervroegde vrijlating, bijvoorbeeld na twintig jaar. Dat beeld kantelde: levenslang betekende in Nederland ook levenslang. Daarin kwam verandering toen de Europese rechters zich ermee gingen bemoeien. ‘Levenslang is levenslang’ zou inhumaan en in strijd met internationale verdragen zijn. In 2017 ging het Advies College Levenslanggestraften aan de slag. Er gloorde hoop voor Frenkie P. dat hij ooit weer een vrij leven zou krijgen. In 2019 kreeg de Venlonaar P. het deksel op zijn neus. Hij zou het college ‘niet het vertrouwen hebben gegeven dat het goed gaat, gezien zijn persoonlijkheid en het recidivegevaar’. P. heeft zich wat betreft zelf een slechte dienst bewezen toen hij recent hij ‘bij wijzen van grap’ in de gevangenis in Sittard naar twee mensen kuchten. Die ‘coronazonde’ kwam hem op veertien dagen isoleercel en overplaatsing naar de bajes in Arnhem te staan.
Zolang het beleid – procedure en de beoordelingscriteria – niet wordt gewijzigd lijkt de celdeur definitief dicht te blijven. Frenkie P. knokt dinsdag voor een beter vooruitzicht.